१ TOOLS
ELECTRICIAN PLIER:-
याचा वापर मोठ्या वायरी कट करण्यासाठी होतो तसेच वायरी आवळण्यासाठी करतात .
FIRMER CHISEL:-
FIRMER CHISEL:-
याचा वापर मोटर वायडिंग तोडताना होतो .
WIRE STRIPPER:-
याचा वापर छोट्या वायरीचे इन्सुलेशन काढण्यासाठी करतात किंवा त्या कट करण्यासाठी होतो .
PUSH PULL STEEL TAPE :-
याचा वापर मापे मोजण्यासाठी होतो .
HACK SAW:-
याच्या साहाय्याने पाईप , लाकूड , लोखंड तोडले जाते.
SCREW DRIVER :-
याचा वापर स्क्रू काढण्यासाठी किंवा बसवण्यासाठी होतो .
LINE TESTER :-
याचा वापर करंट चेक करण्यासाठी होतो .
HAMER BALL PEIN :-
याचा वापर खिळे ठोकण्यासाठी होतो .
SOLDERING GUN :-
याचा वापर सोल्डरिंग करण्यासाठी होतो .
POWER DRILL MACHINE :-
२ सेफ्टीचे नियम
१ :- कोणतेही इलेक्ट्रीकल काम करण्या पूर्वी मेन स्वीच बंद करावा .
२ :- कोणतेही इलेक्ट्रीकल काम करण्यापूर्वी रबरी शूज , हँडग्ल्लोज घालावे .
३ :- Transmission line वर काम करतेवेळी हँडग्ल्लोज हाताच्या कोपरा पर्यंत असावेत. व त्याची कपॅसिटी तारेच्या होलटेजवर अवलंबून असते .
४ :- Tools ला Insulation असावे व Tools चांगले असावे . Tools ला Oiling व Grip Proper असावी .
५ :- काम करतेवेळी Taster व Multimiter जवळ असावीत .
६ :- काम करतेवेळी शक्यतो मान्यताप्राप्त सामग्री असावी .
७ :- इलेक्ट्रीकल काम करतेवेळी आपल्याजवळ लाकडी फळी किवा रबरी मॅट असावी .
८ :- ज्या व्यक्तीकडून आपण काम करून घेत आहोत त्या व्यक्तीकडे Licence किंवा प्रमाणपत्र असावे .
९ :- High voltge असलेल्या ठिकाणी Sigh बोर्ड्स असावे .
१० :- High voltage असलेल्या ठिकाणी सुरक्षिततेची ज्यास्त काळजी घ्यावी .
११ :- उंच ठिकाणावर काम करण्यासाठी लाकडी सीडी वापरावी .
१२ :- कोणत्याही उपकरणावर काम करण्याआधी त्याचा वीज पुरवठा बंद करावा .
१३ :- गरजेपुरते वायरचे Insulation काढावे .
१४ :- Insulation नसलेल्या वायरी किंवा तार त्यांना हात लावू नये .
१५ :- घरातील ELECTRIC bord योग्य उंचीवर असावे .
१६ :- Electrical ची आग पाण्याने विजवू नये .
१७ :- Earthing Proper असावी .
३ पट्टी फिटींग करणे
उद्देश :
वायरींग अभ्यासण्यासाठी पट्टी फिटींग करणे .
साहित्य : वायर ,पट्टी ,१६a सॉकेट ,स्विच
साधने :
पक्कड ,स्क्रू ड्रॉयव्हर ,ड्रिलमशीन ,टेस्टर
कृती :
१] फिटींग करण्यासाठी आवश्यक बाबी जानूनघेणेगरजेचे असते
२] ग्राहकांची सुविधा , डिझायनींग प्लॅन, हत्यारे यांचा उपयोग इलेक्ट्रिकल लोड मोजणे .
३] करंट होल्टेज लोड हे तपासणे ला सर्किट बोर्ड वरून घेण्यासाठी हे पट्टी फिटींग केली .
पट्टी फिटींग :-
१]डिझायनींग नुसार लोड अभ्यासून वायर गेज ठरवली .
4 जॉईन्टचे प्रकार उद्देश :- जॉईन्टचे प्रकार अभ्यासणे .
१ सिंपल जॉईन्ट:-
हा जॉईन्ट आपण घरामध्ये किंवा साधी वायरिंग करताना याचा वापर करतात .
२ मॅरिड जॉईन्ट:-
हा खांबावरील तार अर्ध्यावर पुरत नसल्यास वापरतात
३ युनियन जॉईन्ट:-
हा जॉईन्ट मोठ्या खांबावर मारला जातो ,पण हा जॉईन्ट सरळ मारता येत नाही . तर आपण मध्ये , सुरवातीला आणि शेवट अशा प्रकारे मारला जातो .
४ ब्रिटानिया जॉईन्ट:-
हा जॉईन्ट आपल्याला पाण्यातून सप्लाय घ्यायचा असल्यास मारला जातो.
५ टी - जॉईन्ट:-
५ इलेक्ट्रकल सर्किट
उद्देश :- सर्किट बद्दल माहिती मिळवणे .
साहित्य :- टेस्टर , स्र्तीपर , पक्कड , हातोडी ,ड्रील मशीन इत्यादी .
कृती :- वरील साहित्याचा वापर करून सर्किटची जोडणी केली . ते बरोबर आहेका ते चेक केले .
अनुमान :- १ सिंपल सर्किट मध्ये एकच बल्ब किंवा एकक वस्तू असते . व एक स्वीच असते .
२ सिरीज सर्किट मध्ये दोन बल्ब सिरीज मध्ये असल्यामुळे त्यांना दिलेला vattage विभागले जाते त्यामुळे ते बल्ब पेटतात .
३ पॅरलल सर्किट आपण मेन लाईन मधून प्रत्येक वस्तूला स्वतंत्र स्वीच वर voltej घेतो .आपण एका रूम मधून दुसऱ्या रूम मध्ये supply देतो .
६ बायोग्यास
१. टाकाऊ पदार्थ :- शेण , फळांच्या साली , मेलेले प्राणी , हॉटेल किंवा घरातील उरलेले अन्न पदार्थ.
२. तापमान :- ३७
३. पाणी :- पाणी हे टाकाऊ पदार्थांच्या समान असले पाहिजे.
3 बायोगासाठी वापरलेली साधने :- डोम, पाईप, इन्सुलेशन टेप , खड्डा खोदण्यासाठी फावडा, टिकाऊ.
७ जमिनीचा नकाशा व जमिनीचे शॆत्रफ़ळ
* उद्देश :- जमिनीचा नकाशा व जमिनीचे शॆत्रफ़ळ काढणे इत्यादी .
* साहित्य :- पेन, पेन्सिल , पट्टी , ड्रॉईंग पेपर -२ , वही , खोडरबर, इत्यादी
* साधने :- टाचणी , मीटर टेप , कंपास , वळबा , आडिलेड , पट्टी , रेजिग रॉड , व टेबल , ट्राय प्याड , इत्यादी
* कृती :- १. सर्वात प्रथम ट्राय प्याड टेबलसाठी जागा पकडली
२. टेबल लेव्हल मध्ये लावला
३. u सेप पट्टीच्या सहाय्याने टेबल सेंटर पॉईंट शोधला
४. निवडलेल्या जागेच्या समोरच्या कोपर्या रेजिग रॉड सरळ लावला
५. त्यानंतर रेजिग रॉड व टेबल यांच्यातील अंतर टेपच्या साहाय्याने मोजले
६. आयडिलेत पट्टीच्या साहाय्याने धाग्याच्या छिद्रानंतर समोर असलेल्या छिद्रातून अशा प्रकारे रोडला पहिले त्यानंतर ड्रॉईंग पेपर वरती पॉईंट काढून तो पट्टीच्या साहाय्याने आखून घेतला संपूर्ण जागेचे अंतर मोजून झाल्यावर आम्ही त्या जागेचे क्षेत्रफळ काढले
१ cm =१० cm
१०mm =१००mm
१mm =१०mm
* आम्ही निवडलेल्या जागेचे क्षेत्रफळ =१११. ३८ s q m इतके आले
निरीक्षण :- रॉड नीट धरला नाही तर जमिनीचे क्षेत्रफळ काढता येत नाहीं आणि जर मापे चुकली तर नकाशा चुकतो
अनुमान :- जमिनीची मापे चुकल्यास जमिनीचे क्षेत्रफळ काढता येत नाही प्लॅन टेबल हा प्लॅन जाडीच ठेवला पाहिजे
8 मोटार अभ्यासणे
मोटार खोलताना लागणारे
टूल्स :- १. टेस्टर २. स्पॅनर ३. हॅमर
४.लाकडी ठोकला ५. मल्टिमीट
* मोटारचे पार्ट :- १. बेरिंग २कवर ३.बेरिंग कॅप ४. रोटर ५. फॅन ६. कोइल ८. कव्हर body ९. बुश १०. कनेक्शन प्लेट ११इम्पेलर १२. फूटबॉल
* १ एच पी मोटर खोलली :-
आलेली अडचन :- मोटारचा इम्पेलर घासत होता. पाणी लिक होत होते.
केलेले उपाय :- इम्पेलर ला रबरी प्याकिंग टाकली. त्यामुळे पाणी लिक होण्
9 मोटर रिवायडिंग करणे
उद्देश :- मोटरची वायर किंवा कॉईल जळाली असेल तर रिवायडिंग करणे . मोटर खोलणे व मोटारच्या पार्ट चा अभ्यास करणे .
साधने :- फार्म , सप्यॅनर सेट , टेस्टर , मल्टी मीटर , बादली सिरीज लॅम्प , मीटर , पॉलिश पेपर इत्यादी
साहित्य :- p.v.c. पाईप , इन्सुलेशन टेप , वॉटर टेप , नायलॉन कोल टेप, गेज नुसार वायर , कपॅसिटर, स्लीव इत्यादी
कृती :- १ मोटार मधील जळालेली कॉइल काढताना स्टेटर
तुटणार नाही याची काळजी घेऊन कॉइल काढणे .
२ व दाटा लिहून घेतला .
३ एक स्टाटिंग व एक रनिंग अशा एका एका
कॉइलचे वजन घेऊन वायर आणली .
४ त्या नंतर डाटा पाहून pitch नुसार मापे
घेऊन coil बनवली.
५ व त्यात्या पिचम्ध्ये coil टाकली व कॉटन
टेपने बांधून त्यावर वॉरनिरिंग केले व
सुकण्यासाठी ठेऊन दिले .
निरीक्षण :- १ मोटार रिवायडिंग करताना कनेक्शन महत्त्वाचे आहे .
२ सर्व कॉईल एकाच दिशेने फिरली पाहिजे हे समजले .
३ कॉइल चेक करताना स्टेटर मध्ये magnet तयार झाले.
No comments:
Post a Comment